Sąd jedynie wyjątkowo dopuszcza podział części spadku. Umowny dział spadku zostaje zawarty pomiędzy wszystkimi spadkobiercami. Muszą oni być zgodni co do sposobu dokonania działu. Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość lub przedsiębiorstwo podział umowny musi mieć formę aktu notarialnego. Właściwość sądu – różne sądy. Jeżeli w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku po wielu osobach właściwymi miejscowo będzie kilka sądów możesz zwrócić się z wnioskiem o to, aby sprawa została rozpatrzona w jednym z sądów. Zgodnie z art. 508 § 2 kpc w wypadku gdy sąd właściwy nie może z powodu przeszkody rozpoznać Notarialny dział spadku, bywa jednak niemożliwy. Dzieje się tak, gdy poglądy spadkobierców w kwestii podziału spadku są odmienne i nie mają oni jednej zgodnej wizji co do podziału majątku i nieruchomości. Wtedy sprawę może rozstrzygnąć sąd. Brak pieniędzy na spłatę spadkobierców – dział spadku § 3. Jeżeli do spadku należy przedsiębiorstwo, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Jeżeli jednak w skład przedsiębiorstwa wchodzi nieruchomość albo przedsiębiorstwo jest objęte zarządem sukcesyjnym, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. . Baner Krajowa Grupa Spożywcza jest największym w Polsce i jednym z największych co do wielkości producentem cukru w Europie. Podstawowy przedmiot działalności Krajowej Grupy Spożywczej stanowi produkcja i sprzedaż cukru, handel wyrobami powstałymi w trakcie jego wytwarzania oraz przetwórstwo owocowo-warzywne. Oddziały Spółki: zajmujące się produkcją cukru oraz wyrobów powstałych w trakcie jego wytwarzania: Dobrzelin, Kluczewo, Krasnystaw, Kruszwica, Malbork, Nakło, Werbkowice: Oddział "Cukrownia Dobrzelin" w Dobrzelinie, Oddział "Cukrownia Kluczewo" w Stargardzie, Oddział "Cukrownia Krasnystaw" w Siennicy Nadolnej, Oddział "Cukrownia Kruszwica" w Kruszwicy, Oddział "Cukrownia Malbork" w Malborku, Oddział "Cukrownia Nakło" w Nakle nad Notecią, Oddział "Cukrownia Werbkowice" w Werbkowicach. Świadczące usługi magazynowo-logistyczne: Oddział "Terminal Cukrowy" w Gdańsku Zakłady Spółki: zajmujące się produkcją przetworów owocowo-warzywnych: Zakład "Polskie Przetwory" we Włocławku świadczące usługi: Zakład "Archiwum" w Płocku Zakład "Nadruk Papieru" w Janikowie Ja i mama odziedziczyłyśmy spadek po tacie. W skład spadku wchodzą środki finansowe – pieniądze na kontach, lokaty w obcych walutach, akcje i fundusz inwestycyjny. Chcemy na mocy umowy spadkobierców dokonać podziału środków finansowych, tak by płacić jak najmniejsze podatki z tego tytułu. Ja miałabym dostać akcje i fundusz inwestycyjny. Czy wystarczy nam zwykła umowa? Na jaki dzień określamy wartość majątku? Czy podział kont powinien być równy, by uniknąć podatku? Na co zwracać uwagę? Przeprowadzenie działu spadku Po zapoznaniu się z przedstawionym przez Panią stanem faktycznym sprawy, w pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z przepisem art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego „dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców”. Stosownie zaś z treścią § 2 „jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego”. Natomiast przepis art. 1038 § 1 mówi o tym, że „sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku”. Z kolei zaś § 2 stanowi, że „umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku”. Wobec powyższego stwierdzić należy, iż dopuszczalne jest dokonanie przez Panie umownego działu spadku (umowy spadkobierców) po Pani ojcu, obejmującego jedynie część tego spadku, a jeżeli przedmiotem tej umowy nie będzie prawo własności nieruchomości, to taka umowa spadkobierców nie wymaga zachowania formy aktu notarialnego i wystarczy, że będzie sporządzona w formie pisemnej własnoręcznie przez Panie podpisanej. Zobacz również: Podatek od funduszy inwestycyjnych otrzymanych w spadku Obowiązek podatkowy a dział spadku Jeżeli chodzi zaś o kwestie podatkowe związane z działem spadku, to sięgnąć należy przede wszystkim do przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych z dnia 9 września 2000 r. (Dz. U. Nr 86, poz. 959 z późn. zm.), gdzie w art. 4 pkt 5) ustawodawca stwierdza, że „obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności – na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności”. Idąc dalej, zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5) omawianej ustawy, „podstawę opodatkowania stanowi przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku”. Istotnym jest również to, że zgodnie z ust. 2 tego artykułu „wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów”. Wobec powyższego stwierdzić należy, iż po pierwsze obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnej przy dziale spadku pojawia się dopiero w sytuacji dokonania nierównego podziału tego spadku, a podstawą opodatkowania jest wtedy wartość rzeczy lub praw nabytych przez spadkobiercę ponad jego ułamkowy udział w spadku. Przykładowo, w sytuacji, gdy jest dwoje spadkobierców, a każdy z nich dziedziczy po 1/2, to dokonanie działu spadku w ten sposób, że pierwszy spadkobierca otrzyma 3/4 spadku, a drugi 1/4 tego spadku, spowoduje, że podstawą opodatkowania będzie właśnie ta 1/4 spadku, którą pierwszy spadkobierca nabył ponad swój udział w spadku. Ponadto zaś wartość dzielonego spadku i poszczególnych jego rzeczy i praw, które w wyniku podziału mają trafić do spadkobierców, należy wyceniać na dzień sporządzania umowy o dział spadku. Jeżeli chodzi zaś o stawki tego podatku, to zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2) ustawy „wynoszą one od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny: przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym 2%, przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych 1%”. Zobacz również: Współwłasność domu jednorodzinnego Nadwyżka ponad udział w spadku Jeżeli zatem doszłoby w Pani sprawie do nierównego działu spadku, a działowi temu poddane miałyby być jedynie środki zgromadzone na rachunkach bankowych oraz akcje i udziały w funduszach, to przeniesienie tych praw (nadwyżka ponad udział w spadku) opodatkowane byłoby stawką 1%. Odnośnie zaś wpływów na rachunek, które pochodzą z emerytury Pani matki, to okoliczność ta nie powinna mieć żadnego wpływu na dział spadku i umowę spadkobierców, gdyż te środki, bez względu, na jakie konto wpływają, stanowią od chwili śmierci Pani ojca wyłączną własności Pani matki i nie powinno się ich uwzględniać ani przy ustalaniu składu spadku, ani przy jego dziale. Podsumowując powyższe, w celu uniknięcia konieczności zapłaty podatku, konieczne byłoby dokonanie działu spadku w równych częściach, biorąc pod uwagę wartość składników spadku ustaloną na dzień zawarcia umowy o dział spadku. Pamiętać tylko należy, aby w ciągu 14 dni od zawarcia takiej umowy spadkobierców złożyć we właściwym miejscowo urzędzie skarbowym wypełniony formularz PCC-3 dotyczący zgłoszenia czynności objętych obowiązkiem podatkowym. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Umowny dział spadku możliwy jest tylko i wyłącznie w jednej sytuacji – gdy spadkobiercy porozumieją się w kwestii spadku i nie wystąpią z roszczeniami sądowymi. W porównaniu do sądowego działu spadku, umowny dział spadku jest szybszy i tańszy. Zgoda wszystkich spadkobierców Warunkiem dokonania działu spadku jest zgodna wola wszystkich spadkobierców. Jeżeli chociażby jeden ze spadkobierców ustawowych bądź testamentowych nie doszedł do porozumienia w sprawie działu spadku, zawarcie umowy nie będzie możliwe. Wówczas spadkobiercy mogą wystąpić z roszczeniami do sądu. Zobacz serwis: Spadki Forma zawarcia umowy o dział spadku Umowa o dział spadku może być zawarta w dowolnej formie np. w formie ustnej lub w sposób dorozumiany. Jednakże aby uniknąć problemów w przyszłości co do treści takiej umowy, najlepszym wyjściem będzie zawrzeć ją w formie pisemnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy przedmiotem działu spadku jest nieruchomość, wówczas taką umowę należy sporządzić w formie aktu notarialnego. Podobnie jest w przypadku gdy w skład przedsiębiorstwa wchodzą nieruchomości, prawo użytkowania wieczystego lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Polecamy: Spadek 2016 Co zawiera umowa o dział spadku? Wskazać należy, że umowa o dział spadku powinna określać, czy na jej mocy dokonany będzie dział spadku w całości czy w części. Jeżeli spadkobiercy porozumieją się co do częściowego działu spadku powinni określić jakie przedmioty będą wchodziły do umownego podziału. Co najważniejsze, umowa powinna wskazywać jakie elementy spadku będą przypadać poszczególnym spadkobiercom, np. Janowi Kowalskiemu przypadać będzie samochód marki X, Bogdanowi Kowalskiemu przypadać będzie obraz olejny. Takie wyszczególnienie pozwoli na uniknięcie sporów w przyszłości. Ponadto spadkobiercy mogą określić inne postanowienia, np. zawrzeć zapis, że określone składniki majątkowe mogą być przyznane za zgodą pozostałych spadkobierców jednemu lub kilku z nich, w tym przypadku zwykle pojawia się obowiązek spłaty na rzecz pozostałych osób. Pamiętać należy, że przedmiotem umownego działu spadku mogą być tylko aktywa. Co prawda spadkobiercy mogą ustalić, kto z nich i w jakim zakresie ma uregulować długi spadkowe np. jeden z czterech spadkobierców zobowiąże się do spłaty kredytu, jednakże umowa w tym zakresie będzie miała skutek pomiędzy współspadkobiercami i nie wywoła odpowiedzialności w odniesieniu do wierzycieli spadkodawcy. Zobacz: Co to jest zachowek i co warto o nim wiedzieć? Podatek od czynności cywilnoprawnych Umowny dział spadku podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej spłat lub podatek ma obowiązek zapłacić osoba nabywająca rzecz lub prawa majątkowe ponad udział ponad udział spadku. Jeśli jednak dział spadku nastąpi bez obowiązku spłat i dopłat, podatek od czynności cywilnoprawnych nie wystąpi. Opisz nam swój problem i wyślij zapytanie. W dniu 9 listopada 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wydał wyrok, w którym orzekł, iż przychody otrzymane przy dziale spadku w zamian za udział spadkowy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (sygn. akt I SA/Łd 1173/11). Powyższy wyrok WSA zapadł w sprawie, w której dwaj bracia w 2010 roku dokonali umownego działu spadku, w skład którego wchodziła zabudowana nieruchomość. Po dokonaniu działu spadku, jeden z braci nabył prawo własności nieruchomości, zaś drugi brat w zamian za swój udział w spadku otrzymał spłatę w kwocie nieprzekraczającej wartości jego udziału. Brat, który otrzymał spłatę, wystąpił do Dyrektora Izby Skarbowej w P. (dalej „organ podatkowy”) z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego i tym samym udzielenie odpowiedzi na pytanie: czy kwota uzyskana z tytułu spłaty w związku z działem spadku po rodzicach, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych? W odpowiedzi organ podatkowy wskazał, że spłacony brat powinien uiścić podatek dochodowy od osób fizycznych, ponieważ uzyskał przychód ze zbycia udziału w nieruchomości należącej do spadku. Organ podatkowy uzasadnił swoje stanowisko tym, że po dokonaniu działu spadku jeden z braci utracił należący do niego udział w spadku w zamian za spłatę. W konsekwencji, zdaniem organu podatkowego, dokonany dział spadku ze spłatą stanowił formę odpłatnego zbycia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. WSA nie zgodził się z powyższą interpretacją organu podatkowego i ją uchylił. Uzasadniając wyrok, WSA dokonał analizy przepisów prawa spadkowego i wskazał, że dzieli się ono na dwa rodzaje postępowania. Pierwszym jest postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku. Drugie zaś to dział spadku. Postępowania te zostały wyodrębnione, ponieważ nabycie spadku wiąże się z jego działem tylko w sytuacji, gdy jest więcej spadkobierców niż jeden. W takim przypadku powstaje między nimi współwłasność w częściach ułamkowych, co oznacza, że każdy z nich jest właścicielem całej rzeczy i żaden nie jest właścicielem całości. Aby znieść tę współwłasność, która z zasady ma charakter przejściowy, spadkobiercy powinni przeprowadzić dział spadku. W tym celu, po ustaleniu wartości całego spadku, dzieli się go między spadkobierców zgodnie z ich udziałem. Skutkiem powyższego jest wejście poszczególnych praw majątkowych do majątków osobistych spadkobierców. Nie ulega jednak wątpliwości, iż prawa te pochodzą ze spadkobrania, dlatego dziedziczenie niezależnie od tego, czy następuje na podstawie ustawy czy testamentu, należy rozumieć, zarówno jako nabycie na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, jak i nabycie w drodze działu spadku. W związku z nabyciem spadku, na spadkobiercach ciąży obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn, który powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Od uzyskanych w ten sposób przychodów nie pobiera się już podatku dochodowego od osób fizycznych. Jak wskazał WSA, dział spadku, jako pewien „etap dziedziczenia”, również nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Ponadto, nie będzie obciążony także podatkiem od spadków, ponieważ ten obowiązek wiąże się z nabyciem spadku, czyli pierwszym etapem dziedziczenia. Należy jednak zaznaczyć, że umowny dział spadku podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych w zakresie spłaty w kwocie ponad udział w spadku. Podsumowując, spadkobiercy dokonujący działu spadku nie są zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego, ponieważ uiścili już podatek od spadków i darowizn. Obciąża ich jednakże podatek od czynności cywilnoprawnych w zakresie spłaty w kwocie ponad udział w spadku. Wyrok WSA jest prawomocny. Aneta Wrona - Kłoczko aplikant radcowski M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE

umowny dział spadku samochód wzór